HISTORIA YA JESHI LA ZIMAMOTO NA UOKOAJI

HISTORIA YA JESHI LA ZIMAMOTO NA UOKOAJI TANZANIA BARA

Huduma ya zimamoto Tanzania Bara zilianza wakati wa utawala wa Kikoloni mara tu baada ya vita vya pili vya Dunia mwaka 1945, na kwa kipindi hicho kulikuwa nakikosi kimoja kilichojulikana kwa jina la POLICE FIRE BRIGADE kilichosimamiwa na jeshi la Polisi.

Mnamo mwaka 1950 kikosi hiki kiligawanywa katika makundi mawili Zimamoto chini ya Halimashauri za Manispaa na usimamizi wake ukawa chini ya Manispaa na kundi la pili ilikuwa Zimamoto chini ya viwanja vya Ndege  chini ya usimamizi ya Idara ya Kazi kwa maana hiyo ilihama kutoka katika usimamizi wa Jeshi la Polisi.

Kwa kuwa miji ilikuwa inakuwa kwa kasi hivyo basi vikosi vingine vikaanzishwa na kimoja wapo ni kikosi cha Zimamoto bandari ambacho kilikuwa chini ya usimamizi wa bandari.Mnanmo mwaka 1982 Zimamoto chini ya viwanja vya ndege ilihama na kuwa chini ya usimamizi wa Wizara ya Mambo ya ndani ya Nchi,wakati huohuo vikosi vya zimamoto vilivyo kuwa chini ya Manispaa na miji viliwekwa chini ya Ofisi ya Waziri Mkuu Tawala za mikoa na serikari za mitaa(TAMISEMI)

Lengo la zimamoto kuanzishwa ilikuwa ni kutoa huduma ya uzimaji wa moto pindi moto unapotokea na kufanya maokozi kwa ufanisi zaidi,lakini kutokana na kuwa katika usimamizi wa mamlaka tofauti ufanisi wa utendaji kazi  wake haukuwaridhisha viongozi wa serikali na ndipo serikali ikaamua kufanya mikakati ya kuboresha huduma hiyo.

Katika bunge la Jamuhuri la Muungano wa Tanzania la mwaka 1985 sheria namba tatu(3) ilianzishwa na kusababisa uanzishwaji wa Jeshi la Zaimamoto n Uokoaji lengo likiwa utowaji wa huduma hiyo ya zimamoto itolewe katika taratibu na nidhamu ya kijeshi na kwa kipindi hicho iliwekwa chini ya Wizara ya Mambo ya Ndani ya Nchi.

Kwakuwa lengo la uboreshaji wa huduma za zimamoto na uokoaji zilikuwa bado zinahitajika,mnamo mwaka 2007 kwa mara nyingine tena Bunge la Jamuhuri ya Muungano wa Tanzania lilipitisha sheria Na.14 ya Zimamoto na Uokoaji (Fire And Rescue Force Act) na baada ya hii sheria jeshi la zimamoto na uokoaji liliwekwa chini ya Kamandi moja tofauti na hapo awali.Kwa sheria hii Jeshi la Zimamoto na Uokoaji lilibadirisha muundo wa Jeshi na kuweka mgawanyo mwa majukumu ilikuleta tija ili kurahisisha suala zima la utowaji wa huduma za zimamoto na uokoaji.

Hivyo kwa sasa Jeshi la Zimamoto na Uokoaji linaongozwa na Kamishna Jenerali akisaidiwa na Naibu Kamishna Jenerali akifuatiwa na Kamishna watatu wa divisheni tatu wanazoziongoza ambazo ni Utawala na Fedha,oparesheni na Usalama wa umma na mali zao.

Katika divisheni hizi tatu kuna makamishna wasaidizi wanaoziongoza ilikutengeneza mfumo wa utendaji wenye kuleta Tija na katika utoaji wa huduma kwa jamii.

Kwa upande wa Usalama wa Umma idara hii huusika na Kuzuia na kukabiliana na majanga ya aina yote kama ,Moto,matetemeko, Mafuliko na majanga mengine yanapotokea pia kufanya uchunguzi wa vyanzo vya majanga yaliyokwisha tokea ili kupanga mikakati ya njisi ya kukabiliana nayo.Pia huusika na utoaji wa elimu kwa umma juu ya majanga ya moto,ukaguzi wa kinga na tahadhari ya majanga ya moto,Kukagua usalama wa ujenzi katika viwanda vituo vya mafuta,kemikali na vituo vinavyo zalisha gesi na kuhifadhi gesi.

Kwa upande wa Oparesheni miongoni mwa majukumu yake ni pamoja na kusimamia mafunzo,kukagua huduma za zimamoto na uokoaji kwa kanda na kufanya tathimini ya madhara yaliyotokea kwenye majanga mbalimbali

Upande wa Utawala rasilimali watu na Fedha majukumu yake ni kufanya utafiti na mafunzo,kusimamia uajili,kuandaa na kutunza kumbukumbu za watumishi pamoja na maandalizi ya mpito ya sheria ya Moto na uokoaji na kanuni zake.

Mbali na kuwa na changamotonyingi lakini jeshi hili limekuwa na mafanikio makubwa moja wapo ikiwa ni kuanzishwa kwa vituo vingi vya zimamoto takribani katika kila Mkoa na baadhi ya Wilaya nchini,pia fanikio jingine ni suala zima la ushirikiano wa Jeshi la Zimamoto na uokaji na majeshi Mengine kama vile

 Magereza kwa kukubali mafunzo ya uaskari kufanyika katika vyuo vyao kwa ngazi ya awali,uongozi mdogo,wakati na wajuu kabisa.

Polisi kwa kukubali kutumia siraha zao pindi zinapokuwa zinahitajika kwa mfano katika shughuli mbalimbali za jeshi la zimamoto na ushirikiano mwingine wa majukumu ya kiulinzi katika nchi yetu kwa ujumla.

Jeshi la wananchi wa Tanzania(JWTZ) kukubali baadhi ya askari wa zimamoto kupatamafunzo katika chuo chao cha AirWing,Kimbiji vilivyopo Dar es salaam,pamoja na kushirikiana katika majanga mbalimbali yenye kutishia maisha ya watu na mali zao mfano,Mafuliko,Mlipuko wa mabomu ajari mbalimbali nk.

Pia kwa sasa Jeshi la zimamoto na uokoaji Tanzania lina chuo chake binafsi kinachotoa mafunzo ya uaskari kwa ngazi zote kuanzia mafunzo ya awali,vyeo vya kati na vya juu kilichopo wilaya ya Handeni mokoaniTanga katika eneo liitwalo Chogo.